Do lekarza bez kolejek i skierowania, osoby ze znacznym stopniem
niepełnosprawności posiadają dodatkowe uprawnienia.

Dla wielu osób z niepełnosprawnością dotarcie na rehabilitację i do specjalisty jest sprawą
jakości życia, zdrowia i utrzymania sprawności, zatem należy zadbać by świadczenia te były
realizowane na bieżąco.

Naprzeciw potrzebom osób z niepełnosprawnością wychodzi Ustawa z dnia 9 maja 2018 r.
o szczególnych rozwiązaniach wspierających osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności,
która wprowadziła regulacje prawne umożliwiające korzystanie poza kolejnością ze świadczeń
opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.

Dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności wprowadzono zmiany:

1. korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz zaopatrywanie się w aptece
   bez kolejki,
2.  korzystanie z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania,
3.  zniesiono okresy użytkowania wyrobów medycznych.
   
   

Co konkretnie oznacza to dla pacjenta?

Osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności mają prawo do:

Korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych
udzielanych w aptekach, czyli do:

1. świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej - lekarza, pielęgniarki, położnej,
2. świadczeń w szpitalach,
3. świadczeń ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (specjaliści przyjmujący w przychodniach),
4. usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach,
5. świadczeń rehabilitacji leczniczej (zgodnie ze wskazaniami medycznymi, bez limitu).
6. wyrobów medycznych, wskazanych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017
r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie, do wysokości limitu
finansowania, według wskazań medycznych, bez uwzględnienia okresów użytkowania.
O ilości miesięcznego zaopatrzenia w wyroby decyduje każdorazowo osoba uprawniona
do wystawienia zlecenia.

Ważne! Korzystanie „poza kolejnością” oznacza, że, świadczenia ambulatoryjnej opieki
specjalistycznej i świadczenia szpitalne powinny być udzielone w dniu zgłoszenia, a jeśli nie jest
to możliwe, powinno ono zostać zrealizowane w innym terminie, poza kolejnością wynikającą
z prowadzonej listy oczekujących. W przypadku świadczeń ambulatoryjnej opieki zdrowotnej
świadczenie powinno zostać udzielone nie później, niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

Uzyskania bez skierowania ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych finansowanych
ze środków publicznych.


Ważne! W przypadku korzystania z badań diagnostycznych kosztochłonnych (np. rezonans
magnetyczny, tomografia komputerowa) oraz rehabilitacji leczniczej należy pamiętać,
że niezależnie od posiadanych szczególnych uprawnień wymagane jest każdorazowo skierowanie
wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.

Wymagane dokumenty:

Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności wydane przez:

1. powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności;
2. wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Za równorzędne z ww. orzeczeniami uznaje się:

1. orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów wydane przed 1 stycznia 1998 r. przez Komisje
   Lekarskie ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia;
2. orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji wydane przez
   lekarza orzecznika ZUS;
3. orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez lekarza orzecznika ZUS;
4. orzeczenie o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,
   pod warunkiem uzyskania przez daną osobę prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, wydane przez
   KRUS przed 1 stycznia 1998 r.;
5. orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidztwa wydane przez komisje lekarskie podległe
   MON lub MSWiA, przed 1 stycznia 1998 r., na podstawie odrębnych przepisów dotyczących
   niezdolności do służby.*
   
   

Legitymacje:
Jeżeli osoby chcące korzystać z uprawnień przysługujących osobom ze znacznym stopniem
niepełnosprawności, muszą okazać legitymację pozwalającą jednoznacznie stwierdzić,
że niepełnosprawność ta dotyczy stopnia znacznego.
Legitymacje wydane w różnym czasie nie zawsze zawierają określenie będące podstawą
do korzystania z omawianego uprawnienia, lub też zawierają, ale nie jest możliwe
ich odczytanie z uwagi na zakodowanie pod postacią kodu QR. Stopień niepełnosprawności
wpisuje się w legitymacji wyłącznie na wniosek osoby z niepełnosprawnością.
Jeżeli legitymacja nie jest wystarczająca do zweryfikowania stopnia niepełnosprawności, należy
okazać orzeczenie. Należy zwrócić też uwagę na termin ważności legitymacji.

* Orzeczenia komisji lekarskich podległych MON i MSWiA oraz organów orzeczniczych KRUS wydane po 1 stycznia
1998 r. nie stanowią podstawy do zaliczenia osób, których orzeczenia te dotyczą, do osób niepełnosprawnych
w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Te osoby,
jeśli chcą być traktowane jako osoby niepełnosprawne, muszą wystąpić z wnioskiem do powiatowego zespołu
do spraw orzekania o niepełnosprawności o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Dotyczy to również orzeczeń
stanowiących kontynuację orzeczeń wydanych przed tą datą, tj. przed 1 stycznia 1998 r. (np. orzeczenie wydane
zostało w dniu 1 lipca 1997 r. na 5 lat, kolejne orzeczenie z 1 lipca 2002 r. nie podlega już przełożeniu).

ZAŁĄCZNIK (PDF)